بحران اقتصادی جهان به فوتبال ايران هم رسيد، شمارش معکوس برای ورشکستگی باشگاه های ايرانی، پويان اميری، اعتماد

چه کسی فکر می کرد ترکش های سقوط بازار سهام نيويورک به باشگاه پيام مشهد و ماشين سازی تبريز برسد. در دهکده جهانی همه چيز امکانپذير است. داستان از سقوط ارزش سهام داو جونز امريکا شروع شد، يقه اروپايی ها را گرفت و حالا دامنه اش تا آسيا هم کشيده شده است. تا خراسان، تا آذربايجان،تا کرمانشاه و ... فوتبال يکی از حلقه های اين زنجيره مالی جهانی است. يقه فوتبال حالا در دستان بحران مالی است.

---

بحران جهانی اقتصاد به طور محسوس اثرات خود را روی اقتصاد ايران می گذارد، پس از پايين آمدن قيمت نفت، بودجه بخش های مختلف نيز به طور آشکار رو به افول گذاشته است. در اين بين بخش هايی که فانتزی هستند و برای سرگرمی مردم به وجود آمده اند، ضربات بيشتری می خورند زيرا دولت سعی خواهد کرد بيشتر به قضيه امرار معاش مردم رسيدگی کند تا به سرگرمی آنها که مردم نيز اين امر را ترجيح می دهند.

به طور معمول وقتی بحران اقتصادی جهانی می شود، بنگاه های بزرگ اقتصادی بيشترين ضربه را می خورند تا کوچک ترها. اما در فوتبال ايران به نظر می رسد ابتدا باشگاه های کوچک تر به مشکل برمی خورند.

تيم های پيام مشهد، ماشين سازی، نساجی مازندران و شيرين فراز کرمانشاه اولين سری از باشگاه های ايرانی بودند که با مشکل اقتصادی روبه رو شدند و اين قضيه تا جايی ادامه پيدا کرد که سازمان ليگ مجبور شد بازی های آنها را لغو کند. با اينکه اين باشگاه ها طی چند سال اخير مشکلات مالی زيادی داشتند اما هيچ گاه اين مشکلات به قدری نبود که مجبور به کناره گيری از مسابقات ليگ شوند.

اما در حال حاضر باشگاه های زيادی وجود دارند که در آستانه ورشکستگی کامل هستند، در اين بين تيم های خصوصی از شکنندگی بيشتری برخوردار هستند.

در ليگ برتر نيز به غير از پيام، تيم های ملوان و ابومسلم نيز که به صورت نيمه خصوصی اداره می شوند، نيز مشکلات متعدد مالی دارند به طور مثال بازيکنان ملوان هنوز يک ريال از قرارداد اين فصل خود را دريافت نکرده اند.

پورطهماسبی مديرعامل ملوان در اين باره می گويد؛ «ملوان در چند سال گذشته هميشه مشکلات مالی داشته اما اين فصل مشکلات بسيار زيادی داريم. به نظرم هنوز تاثيرات بحران اقتصادی روی فوتبال ايران و حتی اقتصاد کشورمان زياد نبود، ولی با توجه به اينکه گفته می شود باشگاه های بزرگ دنيا نيز از اين بحران واهمه دارند، باشگاه های ما نيز خود را بايد آماده رويارويی با اين مشکل جهانی کنند.»

مديرعامل ملوان معتقد است، اولين کار برای کم کردن اين ضربه کاهش هزينه های جاری است. کاهش قرارداد بازيکنان و مربيان اولين چيزی است که پورطهماسبی در اين باره می گويد.

البته وضعيت تيم های دولتی نيز دست کمی از تيم های خصوصی نخواهد داشت زيرا با توجه به پايين آمدن قيمت نفت، بودجه کارخانجات و سازمان ها نيز کاهش پيدا خواهد کرد و بالطبع بودجه تخصيص داده شده به باشگاه های وابسته به اين سازمان ها و کارخانجات پايين خواهد آمد.

در حالی که کارخانجات فولاد کشورمان با روند نزول قيمت جهانی فولاد مواجه هستند و حتی سهام آنها به شدت افت کرده است، باشگاه های فولاد خوزستان و فولاد مبارکه نيز بودجه کمتری از کارخانه يی که به آن وابسته هستند، می گيرند.

مسعود رضاييان مديرعامل سابق باشگاه فولاد خوزستان در اين باره می گويد؛ «اين امری طبيعی است که وقتی کارخانه يی که به آن وابسته هستيد دچار مشکل مالی می شود باشگاه نيز بودجه کمتری دريافت می کند و ديگر مثل گذشته نمی تواند به رويه خود ادامه دهد و اين برای مديران، مربيان و بازيکنان که به اين شرايط عادت نکرده اند، بسيار سخت است. اکثر باشگاه های ايرانی مشکل مالی دارند و با شرايطی که به وجود آمده تنها راه حل، کاهش هزينه ها است که بسيار سخت است.» اکثر مديران ايرانی بر اين امر صحه می گذارند که کاهش هزينه می تواند ضربه اين بحران اقتصادی را بگيرد اما اين امر از سوی مربيان و بازيکنان تا حدودی غيرقابل قبول است. يکی از بازيکنان تيم های معروف تهرانی در اين باره می گويد؛ «اگر قرار باشد از قراردادهای کنونی که با امارات هم قابل مقايسه نيست کم بکنند ما هم می رويم امارات بازی می کنيم.»

بازيکنان ايرانی که از باشگاه های خود پول های هنگفتی می گيرند، به هيچ عنوان راضی نمی شوند باشگاه ها از قراردادهای آنها نسبت به سال های گذشته چيزی کم کنند.

کاظم اوليايی مديرعامل پاس همدان در اين باره می گويد؛ «اگر هر باشگاهی بخواهد به صورت انفرادی از قرارداد بازيکنانش بکاهد، به هيچ جايی نخواهد رسيد اما اگر تمام مديران باشگاه ها به اين توافق برسند که مثلاً ۲۰ درصد از قرارداد مربيان و بازيکنان کم کنند. آن موقع می توانند اين کار را انجام دهند.»

به نظر می رسد باشگاه های ايرانی روزهای بسيار سختی را پيش رو دارند، چون آن زمانی که قيمت نفت ۱۴۰ دلار بود، مشکلات زيادی برای تامين هزينه خود داشتند و حالا که قيمت نفت به ۳۵ دلار رسيده به طور قطع مشکلات آنها دوچندان می شود. با توجه به اينکه بازيکنان فوتبال به پول های آنچنانی عادت کرده اند و حتی حاضر به پرداخت جريمه های خود نيز نيستند، می شود روزهای سخت فوتبال ايران را پيش بينی کرد و ادامه روند بحران اقتصادی جهان می تواند حتی باعث فروپاشی باشگاه های فوتبال ايران شود.