گفت وگوی اعتماد با عشرت شايق در حاشيه حضور زنان در ميادين ورزشی

نه فمينيست هستيم نه جنسيت گريز

ميمنت مژده - عشرت شايق نماينده سابق تبريز در مجلس شورای اسلامی چند سال در هيات مديره باشگاه استقلال عضويت داشت. او يکی از کسانی است که به حضور بانوان در استاديوم های ورزشی اعتقاد دارد و می گويد ابتدا بايد موانع حضور خانم ها برطرف شود و با انجام زمينه سازی های لازم، اجازه حضور بانوان در استاديوم آزادی داده شود. پس از راه اندازی برخی رشته های ورزشی در حوزه بانوان، مخصوصاً راه اندازی رشته قوی ترين زنان ايران و... دليل خوبی بود برای گفت وگو با کسی که سال ها است در اين حوزه اظهارنظرهای جالبی دارد.

-شما روند پيشرفت ورزش بانوان را چگونه می بينيد؟
پيشرفت را بايد از دو جانب بررسی کرد؛ يکی موقعيت داخلی و ديگری موقعيت خارجی و بين المللی. اگر من بخواهم موقعيت داخلی ورزش بانوان کشورمان را توصيف کنم، بايد بگويم بانوان ورزشکار ما از لحاظ قوه سلامت و بهداشت روانی و فيزيولوژی بسيار ضعيف هستند و اين مسائل بر حوزه ورزش کشور اثر می گذارد. متاسفانه به ورزش بانوان آن گونه که بايد توجه بشود، نمی شود. برای من جای سوال دارد که وضعيت مدارس ابتدايی دخترانه ما چگونه است. دانشگاه ها چه امکاناتی در اختيار ورزشکاران و دانشجويان دختر قرار می دهند، خانم ها چند سانتيمتر مربع فضا برای ورزش کردن دارند يا چند درصد ورزشگاه ها و باشگاه ها (با توجه به موازين شرعی و عرفی) به خانم ها اختصاص دارد و... ما ابتدا بايد همه چيز را عمومی در نظر بگيريم و اگر از لحاظ عمومی تامين شويم به مسائل حرفه يی تر بپردازيم. ورزش از لحاظ جسمانی و روحی در دين توصيه شده است ولی بايد توجه داشته باشيم که مگر چند تا ليگ قهرمانی بانوان در داخل کشور برگزار می شود. به نظر من در داخل کشور مسائل و وضعيت و مشکلات ورزشکاران خانم بررسی و حل نشده است، پس بررسی و تعيين وضعيت و پيشرفت آنان در مقاطع بين المللی بی معنا است.

-حس و احساس شما نسبت به حضور زنان در ميادين بين المللی چيست؟
برای من جای سوال دارد که چند رشته ورزشی بانوان در سطح بين المللی در رده ها و جايگاه های بالا و قهرمانی قرار دارند. قابل توجه تر از همه چيز اين است، زمانی که خانمی يا تيمی از بانوان را اعزام می کنند هيچ امکاناتی در اختيار آنان قرار نمی دهند. به طور مثال اگر خانمی در رشته ورزشی با هم تيمی های مرد خود اعزام می شود، هيچ گونه امکاناتی را به صورت اختصاصی به او نمی دهند مثلاً پزشک گروه، پزشک مرد بوده است يا هيچ مشاور علمی و فنی يا پزشک متخصص خانم يا مترجم برای او مهيا نمی کنند و تنها او با عده يی از هم تيمی های مرد و خبرنگاران و عکاسان و رئيس و روسای مرد برای مسابقات حاضر می شود. در واقع می توان گفت هيچ گونه ابزاری برای آنها تهيه نشده است و اگر در ميدانی قصد حضور پيدا کنند قبل از ورود کليه مسائل را ربط می دهند به مساله پوشش و حجاب و صورت مساله را به طور کلی پاک می کنند . به طور مثال اتفاقی که برای تيم کاراته بانوان در چند وقت گذشته افتاد همه توجه ها جلب پوشش آنها شد و هيچ کس نپرسيد آنها با چه امکاناتی برای مسابقه رفته بودند. در واقع بحثی که الان مطرح است، همين است که با تمرکز روی مسائل ظاهری به مسائل پايداری و اصولی تر بی توجهی می شود، هر چند که شايان ذکر است بگويم کاراته کاران ما با توجه به اينکه حقشان پايمال شده است اما از محدوده خودشان خارج نشدند و اين فهم را از خود نشان دادند و پا روی اعتقادات خود نگذاشتند. بسياری از ورزشکاران ما بالاخص خانم ها با هزينه خودشان در مسابقات شرکت می کنند و اين مساله شامل آقايان هم می شود. جز در چند رشته در ساير رشته ها آقايان خودشان هزينه ها را تقبل می کنند.

-پس حس شما اين است که بانوان آن گونه که بايد و در شأن شان است در مسابقات شرکت نمی کنند، بالاخص از لحاظ امکاناتی و ابزاری و...
بله. به اعتقاد من رشته بسکتبال می توانست يکی از بهترين تيم های جهان باشد، اما متاسفانه هيچ امکانات و شرايطی برای آنها مهيا نشده است. همه رشته های ورزشی بانوان به کمبود بودجه و سرمايه دچار هستند و همه اسپانسر را بهانه می کنند و از آن طرف اسپانسرها معتقد هستند چون مسابقات بانوان هيچ بازخورد رسانه يی ندارد، تبليغی صورت نمی گيرد و نام جنس و کالای آنها در هيچ کجا پخش نمی شود از اسپانسر شدن منصرف می شوند که البته به نظر من وقتی حضور اسپانسرها کمرنگ می شود بايد حمايت عمومی بيشتر شود. ورزشکاران ما احتياج به بالندگی بيشتری دارند بالاخص خانم ها که دوره های سخت بارداری، زايمان و دوران شيردهی را پشت سر می گذارند و از لحاظ فيزيولوژيکی ضعيف می شوند و به تقويت نياز دارند ولی هيچ زمان اين گونه امکانات فراهم نمی شود و در اين صورت نمی توان به قهرمانی و پيشرفت آنها اميد داشت. اما به اعتقاد من خانم های ايرانی هر جايی که می روند می توانند خوب بدرخشند.

- نظر شما در مورد کسانی که مخالف حضور بانوان در ميادين ورزشی و بين المللی هستند، چيست؟
عده يی از سلامت عمومی بانوان طفره می روند و مسائل حاشيه يی را سوژه می کنند و از اصل قضيه غفلت می کنند در حالی که ما می توانيم الگويی برای کشورهای مسلمان باشيم و در تمامی رشته ها فراخوان بگذاريم و ابتکار عمل را به دست بگيريم و مسابقات جهانی اسلامی برگزار کنيم اما به شرط آنکه فضاهای ورزشی مناسب و امکانات استاندارد فراهم شود. پالايش روحی و معنوی يک امر دينی است و ممکن است گاهی جايی اشتباه شود اما نبايد کليت قضيه را زير سوال برد و بايد به ورزشکاران خانم مشاوره بدهند زيرا بالندگی بانوان، بالندگی کل جامعه است دين هم به اين مساله اعتقاد دارد. متاسفانه برخی از افراد به فرمايشات امام خمينی (ره) و مقام معظم رهبری هم کم توجه هستند. بنابر فرمايشات مقام معظم رهبری «زنان ما می توانند در حوزه های اجتماعی، فرهنگی، هنری و ورزشی با رعايت موازين دينی حضور داشته باشند»، به همين خاطر زنان ايرانی با عفاف و تخصص در عرصه بين المللی به فعاليت و افتخارآفرينی می پردازند. به نظر من درخصوص عده يی که مخالف حضور بانوان در عرصه های ورزشی هستند يا حضور آنان را در استاديوم های ورزشی منع می کنند دو علت را می توان عنوان کرد؛ يا مقررات است يا صلاحيت. اگر در مقررات چنين موانعی وجود دارد اين محدوديت و مقررات بايد با حضور عده يی از کارشناسان مذهبی، فرهنگی، هنری و ورزشی و با توجه به قانون اساسی و برنامه چهارم توسعه فرهنگی و رعايت موازين شرعی پالايش شود و اگر در مقررات ما موانعی وجود ندارد و تنها به خاطر صلاحيت عده يی از افراد اين ممنوعيت ها حاصل شده است، به اعتقاد من نبايد صلاحيت افراد بر مقررات و آيين نامه های کشور ارجحيت داده شود.

- عده يی معتقدند حرکات بانوان در عرصه ورزشی نوعی حرکت فمينيستی است که می خواهند نابرابری زن و مرد را از بين ببرند... نظر شما چيست؟
من به اين مساله اعتقادی ندارم. به نظر من همه بانوان چه در عرصه فرهنگی و اجتماعی و چه در عرصه ورزش و کليه حوزه ها نه ستيزه جو هستند و نه جنسيت گريز، ما نه می خواهيم با مردها بجنگيم نه از جنس مرد فرار می کنيم. خانم ها تنها با توجه به فرمايشات ولايت فقيه و مراجع تقليد و در چارچوب دينی در حوزه های مورد علاقه خود فعاليت می کنند و به ارزش ها و قانون اساسی و شرعيات پايبند هستند، هر چند شايد رفتار برخی از زنان موجب به وجود آمدن چنين تفکرات فمينيستی شده باشد اما من به شخصه به آن اعتقادی ندارم.

- شما تاسيس رشته های مختلف بانوان را درست می دانيد؟ به طور مثال در بوکس يا قوی ترين زنان ايران. آيا رشته يی هست که لزومی ندارد خانم ها در آن فعاليت داشته باشند؟
هيچ منعی برای فعاليت خانم ها وجود ندارد. من در شش هفت رشته ورزشی کار کردم و هيچ محدوديتی نداشته ام؛ به نظر من ابتدا بايد به فضاهايمان و امکانات و ابزارمان توجه داشته باشيم و بدانيم چه مقدار سرانه برای آن رشته داريم. در ورزش يکسری ابهامات وجود دارد ما ابتدا بايد داده هايمان را در نظر بگيريم و بعد به بازدهی مان توجه کنيم. همان طور که گفتم طبق آيات قرآن، سيره امام و رهبران سياسی مان محور کارهای ما در چارچوب مشخص محدود نشده است و کسی ما را منع نکرده است، لذا اينکه اين گونه مقررات و قانون در همه جای دنيا وجود دارد و هر کشوری مقررات و قوانين خاص خود را دارد.