پشت پرده طرح خودکفایی 48 ساعته بنزین، دنيای اقتصاد

غزاله طایفه

در راستای اجرای دستور رییس‌جمهوری مبنی‌بر خودکفایی کشور از واردات بنزین، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در اولین اقدام، طرح افزایش ضربتی تولید بنزین در کشور ظرف مدت 24 ساعت را اجرا خواهد کرد.

بر اساس اعلام مسوولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با اجرای این طرح، میزان تولید بنزین ظرف مدت 24 ساعت، حدود 7‌میلیون لیتر افزایش می‌یابد. در این رابطه چندی پیش منوچهر آقانژاد، مدیرعامل شرکت صنایع پالایش نفت ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفته بود: «یکی از راهکارهای پیش‌بینی شده برای افزایش ظرفیت تولید بنزین با عدد اکتان بالا در کشور استفاده از برخی مواد افزودنی مجاز است.» به گفته وی با اضافه کردن برخی مواد افزودنی مجاز و استاندارد به بنزین خام تولید شده در پالایشگاه‌های داخلی امکان افزایش ظرفیت تولید بنزین در مدتی کوتاه وجود دارد، اما این ماده مجاز چیست؟

مدیرعامل شرکتی که تولیدکننده این ماده افزودنی مجاز به بنزین است، در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد در این رابطه توضیح داد: «در روند تصفیه نفت خام در پالایشگاه‌ها برش‌هایی به نام «لایت‌اند» به وجود می‌آید که عدد اکتان آنها بسیار پایین و در حدود 65 واحد است. در حال حاضر در پالایشگاه‌های کشور حجم زیادی از این برش‌ها وجود دارد که در صورتی که مکمل قوی به آن اضافه شود امکان تبدیل به بنزین با اکتان بالا را دارند.»

داوود ولی در ادامه اضافه کرد: «همچنین این برش‌ها از بنزین سوپر که خوراک پتروشیمی‌ها نیز هست بدست می‌آید.» مدیر عامل شرکت پتروصنعت صبا در ادامه گفت: «واحدهای پتروشیمی از مواد آروماتیک بنزین سوپر استفاده و بقیه آن را به پالایشگاه‌ها تحویل می‌دهند که مواد آروماتیک ندارد و عدد اکتان آن پایین است. با اضافه کردن افزودنی‌های مجاز به آن می‌توان بنزیی با عدد اکتان بالا به دست آورد.»

یکی از این افزودنی‌های مجاز نوعی ماده تجاری به نام OM بوده که خاصیت الکلی دارد که با اضافه کردن آن به برش‌های لایت اند می‌توان بنزینی با عدد اکتان بالا تولید کرد. «ولی» در پاسخ به این سوال که چرا این طرح تاکنون اجرایی نشده است، توضیح داد: «در یک مقطع زمانی این طرح در پالایشگاه اصفهان اجرا شد؛ اما بعد متوقف شد.» وی در خصوص توقف اجرای این طرح گفت: «وجود آب غیر مجاز در شبکه پخش دلیل توقف این طرح بوده است.» بر اساس استاندارد NIOC میزان آب مجاز در بنزین باید 100اPPN (از هر یک میلیون قسمت،100 قسمت آب) باشد.

مدیر عامل شرکت پتروصنعت صبا با بیان اینکه این میزان آب مجاز در سیستم پخش رعایت نمی‌شود، اظهار داشت: «مکملی که قرار است در تولید بنزین مورد استفاده قرار گیرد یک ماده الکلی است و در صورت مخلوط شدن آن با آب عدد اکتان بنزین را پایین می‌آورد، بنابراین در صورت تولید بنزین با این روش باید سیستم پخش بنزین اصلاح شود.»

به گفته وی، به دلیل قدیمی بودن شبکه توزیع و نشتی مخازن تا امروز این روش بکار گرفته نمی‌شد، اما اگر کشور مجبور شود که با استفاده از این طرح میزان تولید بنزین را افزایش دهد، باید شبکه پخش فرآورده‌های نفتی نیز اصلاح شود که مسلما نیازمند صرف هزینه خواهد بود.

وی در پاسخ به این سوال که برای اینکه ظرفیت تولید بنزین بین 6 تا 7 میلیون لیتر در روز افزایش یابد به چه میزان مکمل نیاز است، اظهار داشت: «برای اینکه ظرفیت تولید بنزین تا 7 میلیون لیتر افزایش یابد، باید حدود دو میلیون لیتر مکمل به مواد لایت اند اضافه کنیم.»

وی با اشاره به صرفه اقتصادی حاصل از این طرح افزود: «برای ایجاد یک پالایشگاه باید در حدود 3 تا 4‌میلیارد یورو سرمایه‌گذاری انجام شود، اما با استفاده از این روش علاوه‌بر کاهش هزینه‌ها می‌توان ظرفیت تولید بنزین پالایشگاه‌ها را نیز افزایش داد.»

وی با بیان اینکه قیمت بنزین تولیدی با استفاده از مکمل ارزان‌تر از بنزین وارداتی است، اظهار داشت: «قیمت هر تن مکمل که برابر با 1280 لیتر است 530 دلار است که ما هم با همین قیمت به اضافه هزینه حمل آن به پالایشگاه‌ها تحویل خواهیم داد.»

اجرای طرح‌های ضربتی برای خودکفایی از واردات بنزین در حالی قرار است اجرا شود که رییس جمهوری در مراسم تودیع و معارفه وزیر جدید نفت از کارکنان صنعت نفت خواسته بود که با اجرای طرح‌های ضربتی در پالایشگاه‌های داخلی ظرفیت تولید بنزین کشور را افزایش دهند.