کاهش فضای خشونت، کاهش فضای سرکوب را در پی دارد، گزارش نشست " زندان و سیاست "، نوروز

حامد خوانساری – نوروز: گرچه بازداشت و دستگيری فعالين جنبش دانشجويی امروز به امری رايج بدل شده است، ‌اما به نظر می‌رسد در هفته‌های اخير شاهد موج جديد دستگيری‌ها بوده‌ايم، در اين بين دستگيری بهاره هدايت و محمد هاشمی دو عضو شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت در دروزهای اخير فشار فراوانی بر فعالين جنبش دانشجويی وارد ساخت.
در اين ميان شاخه دانشجويان جبهه مشارکت ايران اسلامی در سالروز شهادت امام موسی کاظم (ع) که سال‌های بی‌شماری را در زندان سپری کرده است، نشستی با عنوان (زندان و سياست) و با حضور زندانيان سياسی ادوار مختلف برگزار نمود. در اين نشست زندانيان سياسی ادوار گذشته به بيان خاطرات و نقطه نظرات خويش پرداختند و آرزو کردند که زندانيان سياسی هم چون زنبور عسل با کوله‌باری از اميد در دلشان از کندوهای زندان رهايی يابند.
نشست زندان و سياست يکشنبه ۶ مرداد به همت شاخه دانشجويان جبهه مشارکت ايران اسلامی برگزار گرديد.

در اين نشست ابتدا سيدعليرضا هندی عضو شورای مرکزی نهضت آزادی با بيان اين‌که در نظام سابق تا قبل از جنبش‌های مسلحانه برخورد حاکميت، برخورد خشنی نبود، ادامه داد: «به محض اين‌که بحث براندازی مطرح شد و مبارزين مسلحانه وارد عرصه براندازی حاکميت شدند، حاکميت با بدترين وضع ممکن مبارزين را سرکوب کرد.»
و سپس با بيان خاطراتی از شکنجه خويش توسط مأموران ساواک افزود: «بعد از انقلاب تا قبل از خرداد ۶۰ زندان‌ها فضای بهتری داشتند، ولی پس از خرداد ۶۰ شرايط تاريکی بر زندان‌ها حاکم بود.»
هندی در ادامه جريان دوم خرداد را عامل دگرگونی و بهبود وضعيت زندانيان سياسی و زندان‌ها قلمداد کرد.
وی سپس با اشاره به اين‌که خود قبل و بعد از دوم خرداد زندانی سياسی بوده است، افزود: «بعد از دوم خرداد کسی به ما در زندان يک تلنگر نزد.»
هندی در اين بين به انتقاد از کسانی پرداخت که ادعا می‌کنند خاتمی و اصلاحات کاری انجام نداده‌اند و ادامه داد: «يکی از دستاوردهای بزرگ دولت اصلاحات بهبود وضعيت برخورد حاکميت با زندانيان سياسی بود.»
سخنران بعدی در نشست زندان و سياست نعمت احمدی وکيل پايه يک دادگستری بود،‌ نعمت احمدی سخنرانی خويش را با طرح اين سؤالات آغاز کرد که زندان چيست؟ زندانی کيست؟ و حق و حقوقش چيست؟ احمدی سپس با ارائه آماری از وضعيت زندان‌ها اعلام کرد: «سالانه نزديک به هشتصد هزار زندانی وارد زندان‌های کشور می‌شود که از اين تعداد صدوپنجاه هزار زندانی ثابت وجود دارد.»
اين وکيل پايه يک دادگستری در ادامه به انتقاد از وضعيت نامطلوب بازداشتگاه‌های کلانتری‌ها پرداخت و ادعا کرد که: «بازداشت در کلانتری در بدترين شرايط ممکن صورت می‌گيرد.» نعمت احمدی در ادامه از بازداشتگاهی در کهريزک به نام سوله خبر داد که توسط نيروی انتظامی اداره می‌شود احمدی مدعی شد اين بازداشتگاه به قدری مخوف است که سازمان زندان‌ها حاضر نشده سرپرستی آن را به عهده بگيرد.
وی سپس با اشاره به قانون اساسی اعلام کرد: «هنوز تعريفی برای زندانی سياسی نداريم و دادگاه به بهانه اين‌که جرم سياسی تعريف نشده،‌ مجرم سياسی را به رسميت نمی‌شناسد.»
نعمت احمدی در اين نشست خاطر نشان ساخت: «عدم اجرای قانون اساسی در نحوه جلب، احضار، نگهداری نسبت به ا فراد سياسی و افرادی عادی، باعث شده حوادثی از قبيل زندان سنندج و همدان در زندان‌ها اتفاق بيفتد.»
در ادامه اين نشست مهين خاکی از جانبازان جنگ تحميلی و زندانيان سياسی با اشاره به اين‌که در اسلام مجازات زندان وجود دارد، عنوان کرد:‌ «در دنيا قدرت‌های حاکم زندان‌ها را برای مخالفين سياسی سامان می‌دهند.»
وی سپس به توصيه به دانشجويان پرداخت و گفت: «دانشجويان در مبارزه سياسی بايد طوری عمل کنند که در مضان دستگيری قرار نگيرند و اين به معنای سازشکاری نيست.»
وی همچنين ابراز اميدواری کرد که: «روزی برسد که کسی به خاطر عقيده خويش راهی زندان نشود.»
در ا دامه علی وفقی عضو شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت در ابتدا با ابراز تأسف از بازداشت ۲ نفر از اعضای شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت بهاره رهنما و محمد هاشمی عنوان نمود: «اين بازداشت‌ها در حالی صورت می‌گيرد که ما هنوز علت بازداشت سال گذشته خويش را پس از تحصن روبروی دانشگاه اميرکبير نمی‌دانيم.»
وفقی افزود: «يکی از اتهامات .............. (عضو شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت) که به دنبال دستگيری سال گذشته شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت مطرح شد ارتباط با اصلاح‌طلبان بوده است.»
وی در ادامه با اشاره به دربند بودن هادی قابل و عمادالدين باقی از آن‌ها به عنوان کسانی ياد کرد که برای دفاع از منافع ملی فشارهای سياسی و غيرسياسی بی‌شماری را متحمل شده‌‌اند.»
وفقی سپس با اشاره به دستگيری دو عضو شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت اعلام کرد: «بهاره رهنما و محمد هاشمی جرمی جز انتقاد شفاف در جهت بهبود امور ندارند»
وی ادامه داد: «اعضای شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت هزينه تلاش در جهت پيشبرد حقوق بشر،‌ دموکراسی و مردم‌سالاری را پرداخته‌اند»
وی افزود: «متأسفانه با وجود اين‌که حق اعتراض مسالمت‌آميز توسط قانون اساسی مورد تضمين قرار گرفته است، با فعالين دانشجويی برخورد امنيتی صورت می‌گيرد.»
وفقی در ادامه اعلام کرد: «اگر اعتراض مسالمت‌آميز اقدام عليه امنيت ملی است، پنهان کردن فسادها و اشتباهات به مراتب بيشتر برای امنيت ملی ضرر دارد.»
رضا عليجانی فعال ملی- مذهبی در ادامه اين نشست جنبش دانشجويی را وجدان بيدار جامعه دانست و افزود: «در جامعه هيچ انسانی مگر انسان‌های تبهکار وجدان خويش را خاموش نمی‌کنند.»
عليجانی ادامه داد: «با بگير و بندها مشکل اقتدارگرايان حل نمی‌شود و هر ظلمی در حق مردم در وجدان جامعه انباشته می‌شود و خودش را يک روزی نشان می‌دهد.»
اين فعال ملی- مذهبی سپس به بيان نکته ظريفی از خاطرات زندان پرداخت و گفت: «در سال ۶۵ که زندانی شدم ما را هی زدند که به کارهايی که کرده‌ايم اعتراف کنيم ولی در سال ۷۹ ما را هی زدند که به کارهای نکردة‌ خويش اعتراف کنيم.»
وی سپس با بيان توصيه‌ای از دفتر تحکيم وحدت خواست که اگر اختلافاتی نيز دارند به احترام دوستانشان اختلافات را کنار بگذارند.»
سخنران بعدی اين مراسم رجبی دبير کانون دانشجويان مسلمان دانشگاه آزاد بود، رجبی با انتقاد از موج دستگيری دانشجويان دانشگاه آزاد مدعی شد: «فضای سياسی برای دانشجويان فعال در دانشگاه آزاد تنگ‌تر شده است.»
وی با اشاره به گذشت ۲۲ روز از دستگيری مهدی خدايی و سلمان سيما دو تن از فعالين سياسی دانشگاه آزاد، خاطر نشان کرد: «دانشجويان دانشگاه آزاد در کنار دوستان خويش در جنبش دانشجويی ملت ايران، به فعاليت مسالمت‌آميز خويش ادامه می‌دهند.»
رحيمی در ادامه خواستار آزادی فعالين دانشجويی دانشگاه آزاد شد.
در ادامه اين نشست شيرزاد عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت ايران اسلامی به ايراد سخنرانی پرداخت.
شيرزاد با اشاره به اين‌که افزايش فشارها به نفع جنبش مدنی ما نيست، اعلام کرد: «اگر کسی به زندان می‌افتد بايد تلاش کنيم که فشارها را از روی وی کاهش دهيم.»
وی افزود: «برای کاهش فشار بر روی زندانی سياسی بايد با مجموعه‌های بيرون از خودمان و درون حاکميت رايزنی نماييم و از تمام ابزارها برای کاهش اين فشار استفاده نماييم.»
شيرزاد ادامه داد: «تا زمانی که فعالين جنبش‌های اجتماعی در ايران جدا از هم فعاليت کنند ضربه پذيری آن‌ها بيشتر می‌شود.»
اين عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت ايران است هم چنين کاهش فضای خشونت را به نفع جنبش مدنی ارزيابی کرد و افزود: «کاهش فضای خشونت، کاهش فضای سرکوب را در پی دارد.»
وی همچنين خاطر نشان ساخت: «وقتی بحث از دفاع از زندانی و دفاع از حقوق وی می‌شود با هم اختلافات را کنار بگذاريم.»
در ادامه نشست زندان و سياست محمد توسلی رييس دفتر سياسی نهضت آزادی به عنوان آخرين سخنران با اشاره به سطح بالای هزينه فعاليت سياسی در ايران اعلام کرد: «ملتی که می‌خواهند به آزادی و دموکراسی برسند بايد در تمام سطوح هزينه پرداخت کنند.»
وی افزود: «حالا که زندانی شدن يک واقعيت است بايد به سازوکارهايی انديشيد که ابزار زندان را نزد حکام مستند بی‌اثر شود.»