تحریف تاریخ در سریال شهریار و واکنش وبلاگ نویسان، فرارو

سریال شهریار ساخته کمال تبریزی کارگردان معروف سینمای ایران، در حال پخش از شبکه دوم جمهوری اسلامی ایران، واکنشهای گوناگونی در بین وبلاگ نویسان فارسی به همراه داشته است.

به گزارش فرارو در حالی که تنها چند قسمت از این سریال از شبکه دو سیما پخش شده است، وبلاگ نویسان ایرانی نسبت به بازنمایی منفی شخصیتهای ادبی، همچون ایرج میرزا و عارف قزوینی و حتی بهار، در کنار بازنمایی غلو شده از محمد حسین بهجت تبریزی -شهریار- واکنشهای تندی نشان داده اند.

با نگاهی به این وبلاگها شاهد کوشش نویسندگان فضای مجازی، برای نمایش چهره واقعی از شخصیت های این سریال، در جواب به ساخته ی کمال تبریزی هستیم.

این در حالی است که بر اساس پژوهش‌هایی که یک سال پیش توسط دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌های وزارت ارشاد انجام شده روزنامه‌ها منبع خبری 13.2 درصد از مردم هستند و برای 77.8 درصد از مردم رادیو و تلویزیون منبع اصلی خبر محسوب می‌شود؛ حال می توان تصور کرد که اگر روایتی یک‌طرفه در یکی از سریال‌های تاریخی رخ دهد، چه میزان اطلاعات غلط به مردم داده می شود.

این گونه است که نظر برخی از کارشناسان مبنی بر اغراض صدا و سیما، از پرداختن به این گونه روایت ها از زندگی چهره های ملی این مملکت، برای توجیه برخی از مسائل، پررنگ می نماید.

اعاده‌ی حیثیت از عارف قزوینی!
واکنش وب نویس های فارسی نسبت به برخوردی که با شاعر تصنیف سرای مشروطه در سریال شهریار صورت گرفته است، لحن تند به خود گرفته و این نویسندگان رسانه ی هزاره سوم در جواب سعی کرده اند نمونه ای از خصلت ها و سروده های تاثیرگذار عارف را نقل کنند.

به طور مثال در هفتان به نقل از وبلاگ آفتاب شرقی این خلاصه تند را مشاهده خواهی کرد: "حالا که کمال تبریزی به خودش اجازه می‌دهد در سریالی مجعول غیرمستند، شخصیتی چون عارف قزوینی را در حد یک عوام متجاوز به حقوق مردم تقلیل دهد، بد نیست به حد بضاعت، دین خود را به این مرد آزادیخواه و شریف که خود قربانی تعدی زورمداران بود، ادا کنم..."

بلاگر یک پزشک نیز که وب سایتش یکی از پر خواننده ترین وب های فارسی محسوب می شود با گذاشتن تصنیف به "یاد عارف" محمد رضا شجریان در وبلاگش چنین می نویسد"عارف که بود. چه بخواهیم و چه نخواهیم عارف برای بسیاری از ایرانیان جمعه گذشته همان عارفی شد که در سریال «شهریار» به تصویر کشیده شد و در این میان معلوم نیست که چرا تصور می‌کنیم برای به تصویر کشیدن بزرگی مجبور هستیم بزرگی دیگر را به زیر بکشیم و یا تنها یک بعد از خلقیات و اعمال او را به روی پرده بیاوریم. چه هنگام یاد می‌گیریم که خاکستری ببنیم و نه سیاه و سفید؟"

به گزارش فرارو در بین جهت گیری های تند و رسمی، برداشتهای جالب و خاص نیز وجود داشته است؛ یک بلاگر خطاب به کمال تبریزی گفته است: قابل توجه آقای تبریزی"خانه نغمه سراي مشروطه ويران شد. "

«خانه عارف قزويني خراب شد. به همين سادگي و حتي شايد ساده‌تراز آن چه تصورش را بكنيد و لازم هم نيست كه بدانيم چه كسي اين كار را كرده است . شايد اصلاً متوجه نباشيم كه گذشته چقدر مهم است و شايد هيچ كداممان در خود احساس نياز نكرده‌ايم كه شناسنامه فرهنگي و تاريخي خود را هميشه در جيب بغل داشته باشيم.»

بلاگر یادداشتهای احمد چگنی نیز دیالوگ هایی که در یک قسمت این سریال بین عارف و شهریار می گذرد را توهین به مردم قزوین می داند.

توهین به مردم قزوین در سریال شهریار کمال تبریزی: "قزوینی بودن معادل بیسوادی و عامی بودن است."

چگینی توهین به بخشی از جامعه ایرانی را توهین به کل مردم ایران دانسته است و ..."

ایرج میرزا
در سریال شهریار ایرج میرزا نسبت به دیگر کاراکترها به شکل بسیار سخیف و حقیرتری باز نمایی شده است، ایرج از همه شخصیت ها بیشتر در تقابل با شهریار قرار گرفته و این گونه است که در کنتراست شهریار و ایرج هر چه شهریار بزرگوار تر و والاتر ایرج کوچک وحقیرتر شده است.

وبلاگهای فارسی پر شده است از متن هایی که به این گونه برخورد با شخصیت ایرج میرزا اعتراض کرده اند و در عکس العمل به این گونه بازنمایی شعرها و مطالبی از ایرج نقل کرده اند که مضامین تربیتی دارد و در مدح ائمه است.

به گزارش فرارو نویسندگان فضای مجازی در واکنش به اظهاراتی که در دهان شهریار خطاب به ایرج، در مورد مردمی نبودن، به علت مدح و ثنای دولتیان قرار داده شده است، نمونه هایی از مدح های شهریار در رثای دولتیان آورده اند.

بلاگر صوفیانه با نقل شعری از ایرج می گوید: "كمال تبريزي با شهريار اعتبار خود را تا حد زيادي از بين برد، وي در حالي در اين فيلم به بزرگ كردن بي اندازه شهريار پرداخت كه خواسته و ناخواسته باعث تحقير و توهين به ساير شاعرين بزرگي شد كه نامشان بيش از شهريار در جامعه ادبي كشورمان مطرح است."

اما در اینجا یادداشت یکی از نویسندگان وبلاگ را که خطاب به تبریزی است نقل می کنیم:

آقای تبریزی این حرفها را به حساب چه بگذاریم؟
(۱) صحنه ای شهریار شعر می خواند،ایرج میرزا روی پایش می زند و خطاب به ملک شعرای بهار می گوید:جناب ملک الشعرا این پسر از جنس ما نیست آقا! از قماش سعدی و حافظه پدر سوخته! آدم فکر می کنه چند لات کوچه دارند اظهار نظر می کنند!!

(۲) ایرج میرزا به راننده اش به آذری می گوید:کره خر الاغ!! لازم بود چنین ناسزایی در سریال باشد و زیرنویس فارسی هم داشته باشد؟!!

(۳) آیا شهریار شاعری بود که کسی را مداح و شعرهایش را مستهجن معرفی کند؟ برای این که شهریار را شاعری خوش سخن و فرهیخته معرفی کنیم راههای دیگه ای هست.

نظرات خوانندگان
شاید واکنش خوانندگان این وبلاگها هم خالی از جذابیت و درس برای سازندگان فیلم و سریال و بالاخص صدا و سیما نباشد؛ تا در جهت گیری و بهره برداری از شخصیت های ملی ایران کمی دست به عصاتر از گذشته نه چندان مطلوب خود، حرکت کنند.

-دقیقا!من هم میخواستم مطلبی راجب این موضوع بنویسم که خب تو جلو زدی،چند هفته است که این سریال رو به تعریف مامان و بابا و دوستم(تو و سامان) دارم میبیتم ولی تصمیم گرفتم دیگه نبینم،از بچگی نوار"حیدر بابا" باصدای خود شهریار تو ماشین بابا بود و من بیشترشو حفظم؛حسی توش هست که بغضم میگیره...اما شهریار آقای تبریزی از همه شاعران ایراد میگیره که چرا در مدح فلانی شعر گفتی؟وفکر کنم آقای تبریزی از درد بادنجانهای دور قاب اگر روش میشد از زبان شهریار به حافظ و سعدی و فردوسی هم که برای شاهان وقت شعر گفتند بد و بیراه میگفت.

-راستی آقای دکتر به نظر شما کمال تبریزی در این ورژن شهریار دنبال چیست؟ ضعیف تر از این ساخت امکان داشت؟

-خوابند وزیران و خرابند وکیلان/بردند به غارت همه سیم و زر ایران/ما را نگذارند به یک خانه ویران/یارب بستان داد فقیران ز امیران (عارف-تصنیف در مایه دشتی)

-عارف رو اولین بار توی دیوان ایرج میرزا بهش برخوردم . هی از عارف می گفت و برایش عارفنامه سروده بود . اما بعدها آهنگ استاد رو هم گوش کردم . هنوزم عارف برام ناشناخته اس.حیف که مردم ما همه چیز رو باید از تلویزیون (...) بفهمن.

-به نظرم شخصیت ایرج میرزا رو درست تصویر کرده این کمال تبریزی! نمی دونم چه قدر از شعرهاش رو خوندین ولی یکی از شعرهاش واقعا اونقدر افتضاحه که اصلا قابل بیان نیست!

ولی قبول دارم که یه ذره شخصیتشو بزرگتر از اونچه که هست نشون داده که اینم خاصیت ایرانی جماعت هست که مرده پرستن و مرده هارو برای خودشون بت می کنن.

-متاسفانه آقاي تبريزي چهره زيبا و خوبي كه از شهريار در ذهن داشتيم را هم خراب كرد .

-مقایسه شهریار با شعرای مبارزی چون عارف بزرگترین خبط آقای تبریزی است مردم قضاوت خواهند کرد. همانطور که درباره امیر کبیر و آقاخان نوری کردند.

و بسیار واکنش دیگر که در این گزارش وقت پرداختن به آن نیست،اما این گزارش را با خطابه احساسی یکی از وب نویسها پایان می دهم:

آقای تبریزی!
اگر می خواهی درباره ی شهریار سریال بسازی، خب بساز. اگر می خواهی خیلی بزرگتر از اونی که بوده نشونش بدی، خب بده. اما برای این کار از بزرگانی مثل ایرج میرزا و عارف خرج نکن لطفا! خدا رو شکر این ها رو از تو کتاب ها و آثارشون می شناسیم نه از معرفی شما. چطور تونستی ایرج میرزا رو این طور ذلیل و کوچیک و عارف قزوینی رو این طور خودخواه و خودکامه به تصویر بکشی؟

آقای تبریزی یادتون نره که اون شعری که همه و همه در یادهاشون دارند و زمزمه اش می کنند شعرهای همین عارف قزوینی است عارفی که شما سعی کردید به افتضاح بکشیدش.

"از خون جوانان وطن لاله دمیده ..."