رئیس سازمان جغرافیایی ارتش: با آمدن "بصیر"، "گوگل ارث" تعطیل می شود! مهر
گفتگوی محمدابراهیم پاکزاد با امیر سرتیپ محمدحسن نامی رئیس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
ویژگیهای ژئواستراتژیک خلیج فارس، استحصال روزانه یک میلیارد مترمکعب آب از خلیج فارس توسط کشورهای حاشیه جنوبی، چگونگی آرایش نظامی آمریکا پیرامون ایران، تهیه نرم افزار پایش اطلاعات و افشای ماهیت حقیقی سایت "Google earth" از جمله محورهای گفتگوی مهر با رئیس سازمان جغرافیایی بود.
به گزارش خبرنگار مهر، گفتگو با امیر سرتیپ محمدحسن نامی رئیس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران که به بهانه فرا رسیدن هفته دفاع مقدس انجام شد در سطرهای زیر می آید.
* خبرگزاری مهر: در خصوص ویژگیهای تنگه هرمز توضیح دهید.
- محمدحسن نامی: همانطور که گفتم ما با تمام تجهیزات و امکانات خود نظاره گر ثروت ملی کشورمان هستیم. دریاها هم جزء مهمترین این ثروت ملی هستند بویژه خلیج فارس که دائما با ماهواره هایی که داریم تحت کنترل ماست. خلیج فارس یک دریای بی نظیری است و تصور می کنم در دنیا دریایی با این ویژگیهای خاص نداشته باشیم.
* به چه دلیل یا دلائلی؟
- در حقیقت خاورمیانه قلب جهان است و خلیج فارس قلب قلب جهان است و شاید بتوان گفت این خلیج همیشه فارس به نوعی شاهرگ حیاتی دنیاست. وقتی در سال 1428 قبل از اینکه در این منطقه نفت را کشف کنند از فرمانده هلندی که به این منطقه آمده بود سئوال کردند که چرا به این منطقه آمده ای که او گفت "اینجا دست هرکسی که باشد او قدرت برتر جهان است".
درحال حاضر خلیج فارس از نظر ژئوپلتیک و ژئو استراتژیک اهمیتی دوچندان پیدا کرده است. بیش از 67% نفت و گاز جهان از از این منطقه تامین می شود. ضمن اینکه این دریا با توجه به عمق کمی که نسبت به دریاهای دیگر دارد اگر بخواهید نفت را استخراج کنید بین 1 تا 2 دلار هزینه در بر دارد در حالیکه در جاهای دیگر برای استخراج نفت چندین برابر هزینه می شود.
همچنین بدلیل قرار گرفتن این دریا در قلب جهان انتقال انرژی به اقصی نقاط دنیا براحتی و سهولت انجام می شود. از آن گذشته مهمترین منطقه "check point" جهان یعنی منطقه ای که بیش از 75% تجارت جهان از آنجا انجام شود در تنگه هرمز خلیج فارس است.
* آیا فقط خلیج فارس دارای چنین مزیت استراتژیک در دنیاست؟
- نه، ما دو نقطه "check point" در جهان داریم یکی در خلیج فارس و دیگری در تنگه مالاگا است که البته اهمیت این تنگه به اهمیت تنگه هرمز نمی رسد.
* تنگه سوئز چطور؟
- هم اکنون به کشتی هایی که بالغ بر 100000 تن کالا داشته باشند اجازه عبور از تنگه سوئز را نمی دهند و آنها مجبورند از دماغه امیدنیک دور بزنند.
* چرا؟
- چون یک آب راهه باریکی است و آنها نمی توانند از این آبراهه باریک عبور کنند. بنابراین تنگه هرمز در خلیج فارس و تنگه مالاگا به هیچ وجه جایگزین خشکی یا آبی ندارند به همین دلیل از لحاظ استراتژیک فوق العاده با اهمیت هستند.
* ارزیابی شما در خصوص بستن تنگه هرمز در شرایط تهدید چیست؟
- البته راجع به این موضوع باید یک نکته ای را بگویم و آن اینکه اگر به هر دلیلی خلیج فارس یا بهتر بگویم تنگه هرمز دچار چالش شود امنیت دنیا به خطر می افتد چرا که در مسائل استراتژیک دنیا می گویند اگر می خواهید ببینید امنیت بر دنیا حاکم است به دو نقطه "check point" یعنی تنگه هرمز و تنگه مالاگا نگاه کنید اگر تجارت در این نقاط بصورت عادی انجام شد پس امنیت بر دنیا حاکم است ولی اگر اینگونه نبود جهان دچار بحران خواهد شد.
* یک بحث دیگری که در رابطه با خلیج فارس مطرح است بحث شور شدن بی رویه آن است، در این رابطه هم توضیح دهید.
- بله درست است، متاسفانه هم اکنون کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس روزانه یک میلیارد مترمکعب آب را از خلیج فارس با دستگاه آب شیرین کن استحصال می کنند و نمک آب شوری که از این دستگاه خارج می شود را مجددا به خلیج فارس بازمی گردانند.
ضمن اینکه مصرف آب کشورهای حاشیه خلیج فارس هم اکنون بیش از اندازه شده است و خارج از استاندارد جهانی است و این می تواند یکی از مخاطراتی باشد که در پهنه آبی ما رخ می دهد.
* در خصوص ریزگردهایی که هم اکنون وارد کشور شده اند سازمان جغرافیایی چه اقداماتی را انجام داده است؟
- ابتدا لازم است یک مقدمه کوتاهی را در ارتباط با این موضوع خدمت شما بگویم. امروز پس از تحول ژئو استراتژیک که فروپاشی دیوار برلین بود 5 منظومه اقتصادی اداره جهان را در دست گرفتند که این 5 منظومه ایالات متحده آمریکا، چین، روسیه، ژاپن و اتحادیه اروپا (به عنوان یک کشور) هستند. این درحالیست که از سال 1990 تا زمان فروپاشی دیوار برلین به ترتیب "استراتژی نظامی، استراتژی سیاسی، استراتژی فرهنگی، استراتژی اجتماعی و استراتژی اقتصادی" در اولویت بودند.
اما می بینیم در دهه پایانی قرن بیستم به سرعت استراتژی اقتصادی در راس اولویت ها قرار می گیرد ضمن اینکه استراتژی محیط و منابع هم به آن افزوده شده است. در حقیقت استراتژی منابع و محیط، استراتژی است که بایستی همگان به آن توجه داشته باشند.
در حال حاضر محیط منطقه ما دستخوش یکسری از تغییر و تحولات شده است. البته همانگونه که می دانید کره زمین به سمت گرم شدن پیش می رود و شاید در حال نزدیک شدن به سومین تحول ژئو استراتژیک دنیا که ذوب یخهای قطبی است و می تواند چهره کره زمین را بطور کلی تغییر دهد هستیم.
* در صورت فرارسیدن سومین تحول ژئو استراتژیک چه اتفاقاتی را در جهان شاهد خواهیم بود؟
- در این شرایط حداقل بیش از یک چهارم کره زمین دیگر برای انسانها قابل سکونت نخواهد بود. آبهایی که از سطوح زمین بیرون می آید خشک می شوند، جنگلها کم می شوند، کویری شدن مناطق بیشتر می شود و ریزگردهای حاصل از فرسایش زمین در جریانات هوایی جابجا می شوند و بر این اساس ادامه حیات بر روی سه چهارم کره زمین ناممکن خواهد بود.
* سازمان جغرافیایی برای کنترل ریزگردها که شاید یکی از پیامدهای سومین تحول استراتژیک دنیا هستند و چندی است که مرزهای کشور ما را در نوردیده اند چه کرده است؟
- سازمان جغرافیا هم به نوبه خود در حال بررسی طرحی است تا جهان را از این بحران نجات دهد. در حقیقت ریزگردها که زائیده تحولات دستکاری طبیعت هستند با جریانات هوای غربی-شرقی در منطقه پراکنده می شوند. کاری که ما کرده ایم مشخص کردن کانونهای این ریزگردهاست.
* نقاط کانونی ریزگردها در چه کشورهایی هستند ؟
- با استفاده از تصاویر ماهواره ای متوجه شدیم که در حال حاضر 4 نقطه کانونی از ریزگردها در عراق، 3 نقطه در عربستان، 1 نقطه در کویت، 3 نقطه در اردن و 2 نقطه در جنوب سوریه وجود دارد.
* یعنی می خواهید بگوئید که کشورمان ایران فاقد چنین کانون های ریزگردی است؟
- بله، ما در ایران نقاط کانونی ریزگردها را نداریم چون چندسالی است که با کاشت درخت و مالچ پاشی و همچنین انجام عملیات بیابان زدایی از بوجود آمدن این بحران جلوگیری کرده ایم. ضمن اینکه ما حتی در نقاط کویری حداقل بارندگی را داریم و اینطور نیست که در طول سال هیچ بارندگی در کشور بویژه نقاط کویری نداشته باشیم. بنابراین اقلیم ما با اقلیم غرب عراق، شرق اردن یا شمال عربستان بسیار متفاوت است.
* حال چه باید کرد؟
- به نظر من کل منطقه باید با همکاری یکدیگر به رفع این معضل زیست محیطی کمک کنند. چون این ریزگردها اثرات نامطلوبی را هم بر روی انسانها و هم بر روی محیط زیست از جمله جنگلها و آبها می گذارد. البته غیر از موارد طبیعی که در بوجود آمدن ریزگردها موثرند عوامل دیگری هم نقش دارند.
مثلا نیروهای نظامی که در برخی کشورهای پیرامونی مانند عراق مستقر هستند با انجام مانورها و آزمایشات تسلیحاتی خود مانند انفجار برخی از بمبهایشان که شاید در بسیاری از آن ها از اورانیوم ضعیف شده استفاده کرده باشند به توسعه ریزگردها کمک می کنند. طبق آخرین اطلاعات آمریکا طی چند سالی که در عراق و افغانستان حضور پیدا کرده بالغ بر 400 آزمایش تسلیحاتی انجام داده است که تاثیرات سوء آن بعدها مشخص خواهد شد.
بطوریکه وقتی این نیروها با نفربرها، تانک ها و خودروهای زرهی که دارای مکانیزم خودکششی هستند بر روی رمل مناطق خشک حرکت می کنند موجب تبدیل رمل ها به پودر می شوند. از سوی دیگر در بیشتر این مناطق باران بسیار اندک می بارد و این مسئله موجب شده با وزش کوچک ترین باد رمل های پودر شده یا همان ریزگردها در هوا معلق شوند.
* ارزیابی شما از آرایش پایگاه نظامی ایالات متحده آمریکا در کشورهای همسایه چیست؟
- آمریکا در حوزه پیرامونی جمهوری اسلامی ایران حضور دارد و در حدود 30 پایگاه نظامی را در کشورهای همسایه ایران دایر کرده است که از جمله این پایگاهها می توان به پایگاهی در شمال شرقی بغداد، پایگاهی در ترکیه ، پایگاه آموزشی در کویت، پایگاهی در قطر، پایگاهی در امارات، پایگاهی در پاکستان، پایگاهی در افغانستان و هچنین استقرار ناوگان پنجم آمریکا در بحرین اشاره کرد. اخیرا هم درصدد است در برخی از کشورها مانند گرجستان پایگاه نظامی تاسیس کند.
* دلیل تعدد پایگاههای نظامی آمریکا در کشورهای حاشیه خلیج فارس نسبت به کشورهای دیگر از جمله کشورهای شمالی چیست؟
- در حقیقت به دلیل اینکه ژئوپلتیک ایالات متحده آمریکا در تقابل با ژئواستراتژیک روسیه در منطقه است کمتر می تواند در کشورهای تجزیه شده اتحاد جماهیر شوروی سابق پایگاه نظامی تاسیس کند و شاید بتوان گفت به آن میزان که کشورهای عرب منطق برای آمریکا فرش قرمز پهن کرده اند کشورهای دیگر از جمله برخی از همین کشورهایی که در شمال ایران قرار دارند روی خوشی به حضور آمریکا در کشورهایشان نشان نمی دهد.
* آیا سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح اشراف کامل اطلاعاتی بر پایگاه های آمریکا در منطقه دارد؟
- بله، ضمن اینکه ما در برنامه آمایش سرزمینی و پدافندی تمهیدات لازم هم برای هرگونه فعالیت مشکوک آنها در این پایگاه ها اندیشیده ایم تا بتوانیم در صورت لزوم اقدام قاطعی را نسبت به آنها انجام دهیم ضمن اینکه علاوه بر رصد اطلاعاتی منطقه خلیج فارس، دریای عمان ، اقیانوس هند و حتی فراتر از آن یعنی دریای مدیترانه را تحت کنترل و نظارت خود داریم.
* چشم انداز تحولات منطقه را چگونه ترسیم می کنید؟
- با توجه به موج بیداری اسلامی که در کشورهای منطقه و همینطور در کشورهای شمال آفریقا به راه افتاده است می توانیم در آینده ای نزدیک شاهد همگرایی بیشتری بین کشور های اسلامی منطقه باشیم. ضمن اینکه کشورهای دنیا هم اکنون بدنبال دست یافتن به اتحاد و همگرایی هستند و این امر نشانده موفقیت جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین الملل است و در آینده هم شاهد موفقیت های بیشتر جمهوری اسلامی ایران در دنیا خواهیم بود.
* با توجه به کارکرد مهم سازمان جغرافیایی در کشور مهمترین نرم افزاری که تاکنون طراحی و تولید کرده اید چه نرم افزاری بوده است؟
- تولید نرم افزار تهیه نقشه از تصاویر ماهواره ای بدون برداشت نقاط کنترل، تهیه نرم افزار طراحی نقشه های بزرگ مقیاس بطوریکه بتوان نقشه های دیگر را از آن تهیه کرد. همچنین نرم افزار پایش اطلاعات را تهیه کرده ایم که از اهمیت استراتژیکی برخوردار است.
* اقدامات دیگر سازمان جغرافیایی چه بوده است؟
- با کمک دانشگاه صنعتی مالک اشتر بحث طراحی و تولید سایت های ماهواره ای را هم اکنون در دستور کار داریم. مثلا یک سایت موبایلی را طراحی و احداث کردیم که در منطقه بی نظیر است بطوریکه قدرت مانور ما را دوچندان کرده است چون قریب به اتفاق سایتهای ماهواره ای ثابت هستند و قدرت جابجایی ندارند در حالیکه این سایت متحرک است.
* شما بعنوان رئیس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح کارکرد سایت "Google earth" را چگونه ارزیابی می کنید؟
- به نظر من این سایت را استکبار جهانی برای جاسوسی و جمع آوری اطلاعات کشورهای دیگر طراحی و ساخته است. ضمن اینکه این سایت یک تهاجم فرهنگی را علیه کشورهای اسلامی انجام می دهد مثلا با طراحی اطلس غزوات حضرت رسول (ص) می خواهند تاریخ را دستکاری کنند.
* آیا تاکنون کشورهایی اقدام به تعطیل کردن سایت "Google earth" کرده اند؟
- بله، مثلا چین 3 سال پیش، روسیه 5/2 سال پیش و سال گذشته هم مالزی از کشورهایی بودند که این سایت جاسوسی را در کشورشان تعطیل کردند.
* پس اگر واقعا چنین است چرا شما برنامه ای را تاکنون برای مقابله با آن طراحی نکرده اید؟
- چرا، اتفاقا اخیرا سایتی تحت عنوان سایت "بصیر" را طراحی و تولید کرده ایم که در هفته دفاع مقدس با حضور وزیر محترم دفاع به بهره برداری خواهد رسید. این سایت هم به کاربران در داخل کشور و هم به کاربران همه دنیا سرویس می دهد. در حقیقت سایتی است که هم می تواند استفاده عمومی داشته باشد و هم از ورود برخی سایت ها مثل سایت "Google earth" که به جمع آوری اطلاعات در کشورهای مختلف می پردازد جلوگیری کند.
* سایت "بصیر" ویژگیهای خاص دیگری دارد که آن را متفاوت از سایت هایی مثل سایت "Google earth" کند؟
- بله، مثلا یکی از ویژگیهای این سایت این است که هر مسلمانی در هر نقطه کره زمین می تواند توسط این سایت با یک کلیک جهت قبله را پیدا کند.
* بنابراین با افتتاح "بصیر"، "Google earth" را در ایران تعطیل خواهید کرد؟
- بله همینطور است.