تلاش‌ گسترده ايران برای ورود به بازار گاز اروپا، دويچه وله

* قطر مشغول مکيدن گاز حوزه پارس جنوبی است و ايران بايد بشتابد. اما برنامه اتمی مانع همکاری ‌های بين‌المللی است.

جمهوری اسلامی ايران درکنار تلاش برای ايجاد کارتل گاز با روسيه و قطر، تلاش‌های گسترده‌ای را برای صدور گاز خود به اروپا آغاز کرده است، اما اتحاديه اروپا، در حال حاضر مايل يه اين همکاری نيست.

به گزارش روزنامه هندلزبلات، پيشنهادهای ايران برای همکاری در زمينه صدور گاز به اروپا، در حالی با خويشتنداری رهبران کشورهای اروپائی روبرو شده است که همه اين کشورها مايلند از طريق دستيابی به منابع متنوع، از وابستگی خود به روسيه بکاهند.

به گفته کارشناسان، رهبران کشورهای اروپائی نمی‌خواهند به تهران نشان دهند که ممکن است در آينده به همکاری اين کشور برای تامين گاز مصرفی خود نياز داشته باشند. اين در حالی است که به گفته بسياری از مطلعان، خط لوله گاز نابوکو، بدون پمپاژ گاز ايران اصولا به صرفه نخواهد بود.

فشار روسيه به آذربايجان

خط لوله نابوکو قرار است با ناديده گرفتن روسيه، گاز حوزه خزر را به بندر سيهان ترکيه و از آنجا به اروپا انتقال دهد. کشورهای اروپائی اميدوارند که با بهره‌برداری از اين خط لوله، وابستگی آن‌ها به گاز روسيه کاهش يابد. سياستمداران اروپائی همواره بيمناک آن هستند که روسيه، در صورت لزوم، از گاز به عنوان يک اهرم فشار سياسی استفاده کند.

احسان الحق، سرپرست بخش تحقيقات شرکت مشاورات انرژی جی بی سی، در گفت‌وگوئی با نشريه الکترونيکی "پرسه تکس" اتريش می‌گويد: «نمونه ايالات متحده آمريکا نشان داده است که عدم وابستگی به يک منبع تامين نفت و گاز بزرگ و جست و جوی منابع مختلف چقدر اهميت دارد».

احسان الحق اضافه می‌کند: «تحقق واقعی پروژه خط لوله نابوکو هنوز به درستی روشن نيست. آذربايجان، زير فشار روسيه می‌خواهد يا اصولا وارد معامله گاز با اروپائی‌ها نشود، يا به صورت کاملا محدود در آن شرکت کند. طبعا ايران اين را شانسی برای خود قلمداد می‌کند».

همه چيز قربانی برنامه هسته‌ای

تنها مانع ايران برای راه يافتن به بازار گاز اروپا، برنامه‌های اتمی اين کشور است. جمهوری اسلامی ايران به خاطر پافشاری بر سر غنی‌سازی اورانيوم، جهان غرب را عليه خود شورانده است و هر شرکت غربی که بخواهد با تهران وارد معامله شود، بايد تحريم ايالات متحده آمريکا را بپذيرد.

تهديدها و فشارهای آمريکا در سال‌های اخير سبب شد بسياری از کنسرن‌های انرژی غرب معاملات خود را با ايران قطع کنند. شل، بريتيش پتروليوم، توتال و آئون، از جمله اين کنسرن‌ها بودند.

همکاری‌های ايران و ترکيه

به گزارش منابع غربی، مقامات ايرانی اعلام کرده‌اند که ضمن آمادگی برای تزريق گاز ايران به خط لوله نابوکو، حاضرند خط لوله مستقلی هم به اروپا بکشند و گاز را از اين طريق به مصرف‌کننده اروپائی برسانند. علاوه بر اين، طرح‌هائی تهيه شده است تا ايران در آينده گاز خود را از طريق ترکيه به اروپا برساند و حتی گاز ترکمنستان را به صورت ترانزيت به اروپا پمپاژ کند. بنا به اظهارات احسان الحق، سرپرست گروه تحقيقات شرکت جی بی سی، طرح احداث يک خط لوله گاز از ايران به ترکيه هم‌اکنون ريخته شده است.

اظهارات احسان الحق را کارشناسان انرژی ديگر نيز تاييد می‌کنند. بر اساس اطلاعات اين کارشناسان، طول خط لوله گاز ايران به ترکيه ۱۸۵۰ کيلومتر خواهد بود. علاوه بر اين، توافقنامه اصولی مشارکت ترکيه در فازهای ۲۳ و ۲۴ ميدان گاز پارس جنوبی به امضا رسيده است. از آنجا که قطر نيز از حوزه پارس جنوبی گاز می‌مکد، ايران ناچار است برای بهره برداری از اين منابع سريع‌تر اقدام کند. اما با توجه به نفوذ شديد آمريکا بر ترکيه، تحقق اين طرح‌ها نيز، بستگی به آينده مناسبات ايران و آمريکا خواهد داشت.

جواد طالعی